5. Antropologjia dhe Harmatologjia: Njeriu dhe Mëkati
Termi “antropologji” vjen nga dy fjalë në greqisht, që janë anthropos që do të thotë “njeri” dhe logos që do të thotë “fjalë, çështje, ose gjë.” Ne e përdorim fjalën “antropologji” për t’iu referuar studimit të njeriut dhe një antropologji biblike është studimi i njeriut siç kuptohet kryesisht nga Shkrimi. Pra shpesh përfshin diskutimin e krijimit të veçantë të njeriut, njeriu sipas “shëmbëlltyrës së Perëndisë”, natyra e përbërë e njeriut dhe njeriut pas rënies. “Harmatologjia,” nga ana tjetër, vjen nga dy fjalë në greqisht gjithashtu, që janë, harmartia, që do të thotë “mëkat” dhe logos. Pra ka të bëjë me doktrinën biblike të mëkatit duke përfshirë origjinën, natyrën, transmetimin, pasojat dhe gjykimin.
IA. Krijimi i Njeriut
IB. Origjina e Njeriut – Zanafilla 1:26
2B. Vendi i Njeriut në Krijim – Imago Dei (sipas shëmbëlltyrës së Perëndisë)
3B. Marrëdhënia e Veçantë e Njeriut me Perëndinë
4B. Roli i Veçantë i Njeriut në Krijim
5B. Krijimi i Menjëhershëm i Njeriut (Material/Jomaterial) Zanafilla 2:7
IIA. Njeriu sipas Shëmbëlltyrës së Perëndisë
1B. “Shëmbëlltyra e Perëndisë” dhe “Ngjashmëria me Perëndinë”
1C. Shëmbëlltyra e Perëndisë – Zanafilla 1:26
2C. Ngjashmëria me Perëndinë – Zanafilla 1:26
2B. Koncepte të Ndryshme të Shëmbëlltyrës së Perëndisë
1C. Pikëpamje Substanciale
2C. Pikëpamje Funksionale
3B. Përmbledhje
IIIA. Natyra Organike (Fizike dhe Psikologjike) e Njeriut
1B. Përkufizimi dhe Rëndësia
2B. Pikëpamja Moniste
1C. Deklarata dhe Mbështetja
2C. Kritika
3B. Pikëpamja Dikotoniste
1C. Deklarata dhe Mbështetja
2C. Kritika
4B. Pikëpamja Trikotoniste
1C. Deklarata dhe Mbështetja
2C. Kritika
5B. Përmbledhja
1C. Qenie e Përbërë
2C. Qenie e Unifikuar
IVA. Rënia e Njeriut dhe Shëmbëlltyra e Perëndisë
1B. Urdhëri i Perëndisë
1C. Urdhëri i Duhur – Zanafilla 2:15-17a
2C. Paralajmërimi – Zanafilla 2:17b
2B. Mosbindja e Çiftit të Parë – Zanafilla 3:1-6
1C. Tundimet Mashtruese të Gjarprit
2C. Arsyetimet e Gruas dhe Mosbindja
3C. Pasiviteti i Burrit dhe Mosbindja
3B. Rezultati i Menjëhershëm
1C. Përjetimi i Lakuriqësisë dhe i Turpit – Zanafilla 3:7
2C. Dëshira për t’u Fshehur nga Perëndia – Zanafilla 3:8
4B. Të Kërkuarit e Perëndisë dhe Gjykimi i Tij
1C. Perëndia e Kërkon dhe e Pyet Njeriun – Zanafilla 3:9-13
2C. Perëndia Gjykon Gjarprin – 3:14-15
3C. Perëndia Gjykon Gruan – Zanafilla 3:16
4C. Perëndia Gjykon Burrin – Zanafilla 3:17-20
5C. Perëndia Siguron për Lakuriqësinë e Njeriut – Zanafilla 3:21
6C. Perëndia e Dëbon Njeriun nga Kopshti – Zanafilla 3:22-24
7C. Lidhja e Zanafillës 3 me 4 dhe 5
5B. Vazhdimësia e Shëmbëlltyrës së Perëndisë pas Rënies
1C. Zanafilla 9:6-7
2C. Jakobi 3:9
6B. Ripërtëritja e Shëmbëlltyrës së Perëndisë pas Rënies
1C. Romakëve 8:29
2C. 1 Korintasve 15:49
3C. 2 Korintasve 4:4
4C. Kolosianëve 1:15
5C. Kolosianëve 3:10
VA. Doktrina e Mëkatit
Një rishikim i shkurtër i rënies së njeriut na çon natyrshëm te një diskutim i natyrës thelbësore të mëkatit, si dhe te origjina, transmetimi, pasojat dhe gjykimi i tij.
1B. Përkufizimi i Mëkatit
1C. Pikëpamje të Pamjaftueshme për Mëkatin
2C. Natyra e Neveritshme e Mëkatit
3C. Disa Terma Biblikë për Mëkatin
1D. chata: “Të mos Godasësh në Shenjë” – Eksodi 20:20; 522 herë
2D. ra: “E ligë ose Shkatërrim” – Zan. 38:7; 444 herë
3D. taah: “Të Shkuarit në Rrugë të Shtrembër” – Num. 15:22
4D. hamartano: “Të mos Godasësh në Shenjë” – Rom 5:12; më shumë se 225 herë
5D. kakos: “sëmundje” ose “ndyrësi morale”
6D. poneros: “ligësi morale” – Hebrenjve 3:12
7D. anomos: “i paligjshëm” – 1 Gjoni 3:4
2B. Origjina e Mëkatit
1C. Në Sferën e Engjëjve
1D. Zanafilla 3; 2 Korintasve 11:3
2D. Interpretimi i Isa. 14:12-15 dhe Eze. 28:12-19
2C. Në Familjen Njerëzor: Nëpërmjet Adamit
1D. Romakëve 5:12
2D. Veprat 17:26
3B. Transmetimi i Mëkatit nëpër të Gjithë Familjen Njerëzore
1C. Ngarkimi me Përgjegjësi i të gjithë Racës për Fajin e Adamit
1D. Lidhja e Veçantë midis Adamit dhe Racës te Romakëve 5:12-21
1E. Tipologjia Adam-Krisht te Romakëve 5:12-21
2E. Pikëpamja Seminale (nëpërmjet të qenit në Adamin) dhe Hebrenjve 7:10
3E. Pikëpamja Federale (e Kreut)
2D. Probleme me Doktrinën
3D. Përmbledhje
2C. Të trashëguarit e një Natyre Mëkatare për Shkak të Mëkatit të Adamit
1D. Psalmi 51:5
2D. Efesianëve 2:3
3D. Kuptimi i “Prishjes së Plotë”
3C. Përmbledhje dhe Zbatim
VIA. I Krishteri dhe Mëkati
1B. Natyra e Mëkatit të të Krishterit
2B. Mëkati i të Krishterit dhe Doktrina e Shfajsimit
1C. Romakëve 4:7-8; Efesianëve 4:32
2C. Romakëve 5:1
3B. Mëkati i të Krishterit dhe Dëshmia e Kishës
1C. 1 Korintasve 6:1-8
2C. Titi 2:5, 8
4B. Mëkati i të Krishterit dhe Disiplinimi (Qortimi) i Perëndisë
1C. Hebrenjve 12:1-13
2C. 1 Korintasve 11:30
3C. 1 Gjoni 1:9
5B. Mëkati i të Krishterit dhe Disiplina e Kishës
1C. Hebrenjve 3:12-13
2C. Mateu 18:15-20
3C. 1 Korintasve 5:1-8
VIIA. Ndëshkimi për Mëkatin
1B. Qëllimi Kryesor i Perëndisë në Ndëshkimin e Mëkatit
1C. Romakëve 3:21-26
2C. Romakëve 9:19-23
2B. Ndëshkimet për Mëkatin
1C. Vdekja Shpirtërore – Zanafilla 3
2C. Vdekja Fizike – Hebrenjve 9:27
3C. Vdekja e Përjetshme ose e Dytë – Mateu 25:41, 46; Zbulesa 20:14-15
Related Topics: Man (Anthropology), Hamartiology (Sin), Teaching the Bible