MENU

Where the world comes to study the Bible

Eklesiologjia: Kisha

Termi ?eklesiologji? (nga greqishtja ekklesia q do t thot ?takim,? ose ?asamble? dhe logos q do t thot ?fjal,? ?shtje,? ?tem?) i referohet studimit t kishs si asamble e atyre q e njohin Zotin dhe n t cilt banon Fryma e Perndis (Romakve 8:9). Shpesh merret me tema t tilla si natyra e kishs, duke prfshir metaforat e Dh.R. t prdorura pr t prshkruar kishn, marrdhnien e kishs me mbretrin e Perndis, me Izraelin dhe qllimin e saj n bot. Tema t tjera t lidhura me t prfshijn qeverisjen e kishs, ritet (sakramentet) e saj t dhna nga Perndia, si dhe dhuntit shpirtrore t derdhura mbi t n mnyr t hirshme nga Perndia pr pjekurin dhe rritjen e saj n ngjashmri me Krishtin.

IA. Natyra e Kishs

1B. Problemi i nj Vendi pr t?ia Filluar me nj Prkufizim

2B. Termi ekklesia

1C. Greqishtja Klasike
2C. Septuaginta (LXX)
1D. Termi (qahal)1
2D. 1 Mbretrve 2:3
3D. Numrat 22:4
4D. Zanafilla 35:11
5D. Ligji i Prtrir 9:10
6D. 2 Kronikave 20:5
7D. Joeli 2:16
3C. Dhjata e Re ? 114 her (jo te 1, 2 Pjetri)
1D. Kisha e Mbledhur n Shtpi ? 1 Kor. 1:2; 1 Thes. 1:1
2D. Kisha n nj Rajon ? Veprat 9:31
3D. Kisha n Azi ? 1 Kor. 16:19
4D. Kisha Universale ? Ef. 4:4; Hebrenjve 12:232
4C. Prdorimi i shtjes s Njsis ekklesia
5C. Kisha e Dukshme dhe e Padukshme

IIA. Shprehje Metaforike q i Referohen Kishs: Disa Shembuj dhe Domethnia e Tyre

1B. Trupi i Krishtit

1C. 1 Kor. 12:12-27
2C. Efesianve 1:22-23

2B. Familja ? 2 Kor. 6:18

3B. Hardhia dhe Shermendt ? Gjoni 15:1-11

4B. Shtylla dhe Mbshtetja e s Vrtets ? 1 Tim. 3:15

5B. Ndrtesa ? 1 Kor. 3:9

6B. Nj Tempull i Gjall q Rritet ? Ef. 2:20-21

7B. Nj Tempull i Shenjt ku Banon Perndia ? 1 Kor. 3:16

8B. Nj Komb i Shenjt ? 1 Pj. 2:9

9B. Nj Priftri Mbretrore ? 1 Pjetri 2:9

10B. Gur t Gjall rreth Gurit t ipit (qoshes) ? 1 Pj. 2:4-8

11B. Krip dhe Drit

1C. Mt. 5:13-15
2C. Veprat 13:47
3C. Kol. 4:5-6

IIIA. Kisha dhe Mbretria e Perndis

1B. Mbretria e Perndis: Nj Prkufizim

2B. Kisha dhe Mbretria: Pes Vzhgime

1C. Kisha Nuk sht Mbretria
2C. Mbretria Krijon Kishn
3C. Kisha Dshmon pr Mbretrin
4C. Kisha sht Mjeti (Vegla) i Mbretris
5C. Kisha sht Roja Mbrojtse e Mbretris3

IVA. Kisha dhe Izraeli

1B. shtja

1C. Deklarata dhe Pyetja
2C. Faktort Ky n Debat
1D. Prdorimi i Dh.V. n Dh.R.
2D. Beslidhjet me Abrahamin, Davidin dhe e Re-ja
3D. Izraeli ?Kombtar? prkundrejt Vetm ?Etnik? dhe Romakve 9-11
4D. Interpretimi i Zbuless 20:4-6
5D. shtja e Premtimeve pr Tokn n Dh.R.
3C. Disa Tekste Ky
1D. Mateu 21:43
2D. Veprat 1:5; 3:19-21
3D. Veprat 13:33
4D. Galatasve 3:29
4C. Pozicionet Ekstreme
5C. Pozicionet e Ndrmjetme

2B. Rndsia e shtjes

VA. Qllimi dhe Shrbesa e Kishs

1B. Deklarata e Prgjithshme

1C. Gjoni 14:13-14
2C. Veprat 1:8
3C. Veprat 13:47

2B. Prqndrimi i Drejtuar pr nga Perndia i Kishs

3B. Prqndrimi i Drejtuar nga Vetja i Kishs

4B. Prqndrimi i Jashtm i Kishs

5B. Mbshtetja e Kishs te Fryma, Fjala dhe Tradita Informuese

VIA. Qeverisja e Kishs

1B. Strukturat e Ndryshme t Qeverisjes s Kishs

1C. Episkopale
1D. Kryepeshkopi Peshkopi Dioqeza Famulltar/Vikar
2D. Kisha Metodiste, Anglikane, Katolike
2C. Presbyteriane
1D. Kisha Lokale Zgjedh Pleqt pr Kshillat Lokal (Presbyteriant)
2D. Kisha Lokale Zgjedh Pleqt pr Kshillin e Mbikqyrsve (Kisha e Reformuar)
3D. Disa Pleq Jan Antar t nj Organi M T Lart: Pleqsia e Kshillave (Presbyteriant)
4D. Disa Pleq Jan Antar t nj Organi M T Lart: Pleqsia e Mbikqyrsve (Kisha e Reformuar)
5D. Disa Antar t Pleqsis s Kshillave ose t Mbikqyrsve Zgjidhen pr t Formuar Kuvendin (Sinodin)
6D. Asambleja e Prgjithshme: Prfaqsues nga Antarsia e Thjesht dhe nga Klerikt
3C. Kongregacionale4 (N Bashksi)
1D. Tipari Kryesor i Ksaj Qeverisje: Pavarsia e Kishs Lokale dhe e Antarve
2D. Priftria e t gjith Besimtarve
3D. Nuk ka Struktur Qeveritare

2B. Cilsit pr Pleqt dhe Dhjakt

1C. Pluralizmi i Pleqve5
1D. Veprat 14:23
2D. Veprat 20:17
3D. 1 Timoteu 4:14
4D. Titi 1:5
5D. Jakobi 5:14
6D. Hebrenjve 13:17
7D. 1 Pjetri 5:1-2
2C. A Jan t Nevojshme Pleqsit dhe Asamblet e Prgjithshme?
3C. Cilsit e Duhura
1D. Pleqt ? 1 Timoteu 3:1-7
2D. Pleqt ? Titi 1:5-9
3D. Dhjakt ? 1 Timoteu 3:8-13

VIIA. Ritet (Ceremonit, Sakramentet) e Dhna Kishs

1B. Ex opere operato?6 (T punoj m vete)

2B. Pagzimi

1C. Konteksti ? Mateu 28:19-20
2C. Kuptimi dhe Mnyra e ?Pagzimit?
1D. Kuptimi i Baptizo
2D. Mnyra: Zhytje e jo Sprkatje

      1E. Gjoni Pagzoi n Lumin Jordan

      2E. Pagzimi i Jezusit7

      3E. Gjoni 3:23

      4E. Veprat 8:37-388

      5E. 1 Pjetri 3:21

      6E. Romakve 6:4 (Kol. 2:12)

3C. Ata q Pagzohen
1D. Veprat 2:41
2D. Veprat 8:12
3D. 10:44-48
4D. 16:14-15
5D. E Gjith Shtpia (Foshnjet?/T Rriturit Jobesimtar?) ? Veprat 16:32-33
6D. 1 Korintasve 1:16
4C. Pagzimi dhe Shptimi
1D. Veprat 2:38 dhe Kuptimi i Parafjals eis
2D. Pendimi Mund t Sjell Pagzimin te Veprat

      1E. Veprat 3:19

      2E. Veprat 26:20

3D. Shptimi sht Plotsisht nga Hiri te Veprat

      1E. Veprat 10:43, 47

      2E. Veprat 13:38-39, 489

4D. Tekste dhe Mendime t Tjera t Rndsishme

      1E. 1 Korintasve 1:17

      2E. 1 Pjetri 3:21

      3E. Romakve 4:1-12

      4E. Efesianve 2:8-9

      5E. Titi 3:5

      6E. Luka 23:43

5C. Prmbledhja e Pagzimit

1B. Darka e Zotit

1C. Krahasimi i Pagzimit me Darkn e Zotit
2C. Shpeshtsia e Kryerjes s Ritualit
1D. Mateu 26:27-29 (dhe Paralelet)
2D. Darka e Zotit si ?Prkujtues? ? 1 Kor. 11:24-26
3D. ?Sepse Sa her ?? ? 1 Kor. 11:26
3C. Marrdhnia e Elementve me Trupin e Vrtet Fizik T Krishtit
1D. shtja Ky: Prania e Krishtit n Dark
2D. Transubstancioni i Katolikve dhe Hiri Shptues
3D. Luteri, Konsubstancioni, dhe Trupi i Krishtit
4D. Kalvini: Shenja t Pranis s Vrtet Shpirtrore t Krishtit]
5D. Darka e Zotit dhe Besimtart Jo-t Pagzuar
6D. Prmbledhje

VIIIA. Dhuntit e Dhna Kishs

1B. Kisha e Perndis, Fryma e Tij Banuese dhe Dhuntit Shpirtrore

2B. Dhuntit Jepen Sipas Menuris s Perndis

1C. 1 Korintasve 12:11
2C. 1 Korintasve 12:18

3B. Dhuntit Jepen pr t Mirn e Prbashkt ? 1 Korintasve 12:7

4B. Mund t Ekzistoj Rrmuja n Lidhje me Dhuntit ? 1 Korintasve 12:1-3mp.

5B. Listat e Dhuntive

1C. Romakve 12:4-8; 1 Korintasve 1:7; 12-14 (Veprat 21:9); Efesianve 4:11-12; Hebrenjve 2:3-4 dhe 1 Pjetri 4:10-11.
2C. Disa Vzhgime
1D. Asnj nga Listat Nuk Bie Dakord me Tjetrn Plotsisht
2D. ?Dhuntit e ??
3D. 1 Korintasve 12:4-6
4D. Konteksti Personal pr Prdorimin e Tyre sht Ngjashmria me Krishtin ? 1 Kor 13
5D. Konteksti i Prbashkt pr Prdorimin e Tyre sht Dashuria e Sinqert ? 1 Kor 13
3C. Nj List e Disa Dhuntive (shiko pasazhet m sipr te VIIIA, 5B, 1C)
1D. Profecia
2D. Msimi
3D. Shrbimi
4D. Inkurajimi
5D. T Dhnit
6D. T Drejtuarit
7D. Dituria
8D. Njohuria
9D. Shrimi
10D. Dallimi
11D. Gjuht e Panjohura dhe Interpretimi i Tyre
12D. Apostullimi
13D. Drejtimi i Kishs (Pastor)
14D. Ungjilltar

6B. Vshtirsit n Interpretimin e Disa Dhuntive

1C. P.sh. ?Mesazhi i Dituris?
2C. P.sh. ?Mesazhi i Njohuris?

7B. Vazhdimsia ose Ndalimi (Pushimi) i Disa Dhuntive t ?Mrekullueshme?

1C. Konfuzioni mbi shtjet Kryesore
2C. Deklarata e shtjes(eve)
1D. 1 Korintasve 1:4-9
2D. Hebrenjve 2:3-4
3D. Deklarata e Duhur
3C. shtja e Metods Teologjike: Prvoja dhe Teksti i Shkrimit?
1D. ?T Filluarit? me Prvojn
2D. ?T Filluarit? me Shkrimin
3D. shtja nuk sht se Ku ?T Fillosh? Por Kush sht Autoriteti Prfundimtar?
4D. Pjekuria e Krishter dhe t Dgjuarit me Vmendje e Shprqndruesve
4C. Dhuntia e Gjuhve t Panjohura
1D. Problemi te 1 Korintasve 12-1410
2D. Their Purpose in Acts (2, 8?, 10, 19)

1 Ekziston edhe nj term tjetr n DH.V. n hebraisht, q sht edah dhe i referohet shpesh Izraelit si nj ?komunitet ceremonial? i mbledhur rreth kultit ose Ligjit. Gjithsesi, nuk sht prkthyer kurr ekklesia. Shiko Jack P. Lewis, ?qahal,? te Theological Workbook of the Old Testament (Chicago: Moody, 1980), 789-90; Lothar Coenen, ?Church,? te The New International Dictionary of New Testament Theology, ed. Colin Brown (Grand Rapids: Zondervan, 1975), 1:291-95

2 Shiko, BAGD, 240-41

3 Pr mbrojtjen e ktyre pikave shiko, George Eldon Ladd, A Theology of the New Testament, rev. ed., ed. Donald A. Hagner (Grand Rapids: Eerdmans, 1993), 109-117

4 Pr nj diskutim t mtejshm t ktyre tre formave prfaqsuese t qeverisjes s kishs shiko, Erickson Christian Theology, 1069-83; Leon Morris, ?Church Government,? te Evangelical Dictionary of Theology, ed. Walter A. Elwell (Grand Rapids: Baker, 1984) 238-41; D. MacLeod, ?Church Government,? te New Dictionary of Theology, ed. Sinclair B. Ferguson, David F. Wright, dhe J. I. Packer (Downers Grove, IL: InterVarsity, 1988), 143-46.

5 ?Pleqt? njihen edhe si ?pastor (barinj)?, ? mbikqyrs? dhe ?peshkop? n Dh.R. Shiko Grudem, Systematic Theology, 913-14. Megjithse ky pozicion padyshim q nuk sht i sigurt, duket se sht i bazuar n nj far mase.

6 Kto disa her referohen si ?sakramente.? Pr disa, termi ?sakrament? sugjeron iden se ose pjesmarrja n kto rite sht e nevojshme pr shptim ose q ato aktualisht veprojn brenda dhe nga vetvetja, t veuara nga besimi i pjesmarrsit. Me t vrtet, n kt mnyr ato perceptohen shpesh n kishn katolike.

7 Mateu prdor shprehjen anebe apo tou hudatos (Mt. 3:16) dhe Marku thot anabainon ek tou hudatos (Marku 1:10). T dy tregojn se Jezusi dhe Gjoni ishin n uj, jo thjesht pran tij.

8 E njjta gjuh q prdoret pr daljen e Jezusit nga uji prdoret edhe pr eunukun (d.m.th avebesan ek tou hudatos).

9 Shiko, Wallace, Exegetical Syntax, 369-71

10 Ndrsa Pali deklaron se flet n gjuh t panjohura m shum se t gjith korintasit (1 Kor. 14:18), sht interesante, n dritn e disa deklaratave bashkkohore, pr t?u vn re se gjuht nuk prmenden nga Luka n lidhje me kthimin n besim t apostullit (Veprat 9). Pr m tej, ndrsa gjuht jan prmendur n lidhje me Ditn e Rrshajave (Veprat 2:1-13), kthimin n besim t Kornelit dhe t besimtarve johebrenj (Veprat 10:46) si dhe t dishepujve t Gjon Pagzorit n Efes (Veprat 19:1-7), nuk mund t thuhet e njjta gj pr Lidian (Veprat 16:11-15) dhe gardian filipas (Veprat 16:31-34). Kta dy t fundit, gjithsesi, jan konsideruar n mnyr t qart nga shkrimtari, Luka, q marrin plotsisht pjes n shptimin nga Krishti

Related Topics: Ecclesiology (The Church), Teaching the Bible

Report Inappropriate Ad